tản mạn chuyện luật – Trung Tâm Tài Chính Quốc Tế tại Việt Nam

by Minh Nguyen

Principal – Vietnam Premier Lawyers LLC

17/7/2025

Series: Tản mạn chuyện luật Việt #2

sao chỉ là tản mạn chuyện luật?😎

“Vì các văn bản pháp luật Việt Nam giờ này ban hành liên tục với số lượng rất lớn, có văn bản pháp luật ký ban hành và có hiệu lực ngay cùng ngày, nên cần đọc liên tục, đọc nhanh mới kịp được tốc độ ra luật trong khi mình thì cũng không còn trẻ nữa, đọc thì không kịp và suy nghĩ thì chậm chạp rồi nên chỉ tản mạn được thôi”😂😂😂

#VietnamLaw #InternationalFinancialCenter #LegalReform #LawBlog

Ngày 27/6/2025 Quốc Hội Việt Nam thông qua Nghị quyết số 222/2025/QH15 về Trung tâm Tài chính quốc tế tại Việt Nam (“NQ”) với mục tiêu (trong số các mục tiêu được quy định cụ thể tại điều 4 của NQ) xây dựng một Trung Tâm Tài Chính Quốc Tế đặt tại TP Hồ Chí Minh và Đà Nẵng (“TTTCQT”) ” trở thành trung tâm tài chính quốc tế hàng đầu… vận hành theo các chuẩn mực quốc tế tiên tiến, kết nối với các thị trường và trung tâm tài chính lớn trên thế giới, tạo điều kiện liên kết các sàn giao dịch trong nước với quốc tế, thúc đẩy dòng vốn đầu tư và phát triển dịch vụ tài chính ứng dụng công nghệ” cao.

Để nhằm đạt được các mục tiêu trên NQ đã đưa ra các chính sách đột phá chưa từng có tiền lệ ở Việt Nam trong tất cả các lĩnh vực liên quan từ chính sách về ngoại hối (tự do sử dụng ngoại tệ), ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân, (thuế suất thấp, thời gian ưu đãi thuế dài), visa và thẻ tạm trú 10 năm cho người nước ngoài, có khu vực xuất nhập cảnh riêng tại các sân bay quốc tế của TP HCM và Đà Năng, miễn giấy phép lao động; các cơ chế giảm thiểu các thủ tục hành chính trong mọi lĩnh vực từ đất đai, xây dựng, đầu tư, lao động, việc làm, các cơ chế khuyến khích đổi mới sáng tạo, fintech sandbox, có tòa án chuyên biệt, được thành lập trọng tài thương mại tại TTTCQT để giải quyết các tranh chấp giữa các thành viên TTTCQT, v.v.

Các đột phá chính sách dành cho TTTCQT này được giới chuyên gia hy vọng sẽ tạo tiền lệ và mở đường cho việc tiếp tục cải thiện môi trường pháp lý, đầu tư, kinh doanh nói chung của Việt Nam.

Báo đài, các giới, đồng nghiệp đã viết, trao đổi, toạ đàm nhiều về các chính sách đột phá đổi mới này nên tôi sẽ không bàn về chúng nữa.

Ở đây xin phép tản mạn đôi chút về một vấn đề cũng hay xảy ra là chuyện con gà quả trứng cái nào có trước trong quy định của luật.

Khoản 5 điều 16 của NQ quy định “Việc chuyển vốn đầu tư nước ngoài vào TTTCQT, chuyển vốn, lợi nhuận và khoản thu hợp pháp từ TTTCQT ra nước ngoài của nhà đầu tư nước ngoài được thực hiện bằng ngoại tệ, thông qua tài khoản thanh toán bằng ngoại tệ đứng tên nhà đầu tư nước ngoài mở tại tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được phép hoạt động trong TTTCQT” phát sinh câu chuyện con gà quả trứng.

Với quy định này nhà đầu tư nước ngoài có thể tiến hành đăng ký, xin công nhận thành viên TTTCQT nhưng thực tế sẽ chỉ có thể bắt đầu triển khai hoạt động đầu tư của mình tại TTTCQT sau khi đã có 1 ngân hàng trách nhiệm hữu hạn 100% vốn trong nước hoặc nước ngoài hoặc 1 chi nhánh ngân hàng nước ngoài đã được NHNN Việt Nam cấp phép thành lập và hoạt động tại TTTCQT (theo điều 17 của NQ). Như vậy quy định này de-facto đòi hỏi phải có trước tại TTCTQT ít nhất 1 ngân hàng đã được cấp phép hoạt động và ngân hàng này đã phải thực hiện xong hoạt động đầu tư hệ thống và vận hành của ngân hàng để có thể cho phép nhà đầu tư nước ngoài mở tài khoản và chuyển vốn đầu tư của họ vào TTTCQT.

Dưới góc độ thực tiễn kinh doanh sẽ là rất logic và hợp lý khi ngân hàng sẽ chỉ quyết định đầu tư thành lập hoạt động của mình tại TTTCQT khi ở đó đã phải có đủ một thị trường và cơ hội kinh doanh nhất định, tức là ngân hàng sẽ cần có số lượng khách hàng và giao dịch ngân hàng đủ lớn và tiềm năng để thu hồi vốn.

May mắn là NQ đang giao Chính phủ ban hành các hướng dẫn và câu chuyện con gà quả trứng này sẽ được giải quyết thì mới giải phóng được khả năng thực thi của TTTCQT. Phương án khả thi có thể là nhà nước cần phải mở 1 ngân hàng tại TTTCQT để Dự án này có thể chạy được😘

Nhân tiện cùng vấn đề này, có thể cảm nhận hình như NQ cũng quên không quy định việc chuyển vốn đầu tư từ trong nước vào TTTCQT và chuyển vốn về trong nội địa của nhà đầu tư Việt Nam từ TTTCQT thì có phải thực hiện qua tài khoản NH hoạt động tại TTTCQT không. Có chút hợp lý khi nhận định là không cần điều này vì hoạt động đầu tư từ trong nước vào TTTCQT có thể kiểm soát được theo cơ chế đầu tư ra nước ngoài theo pháp luật hiện hành về đầu tư. Đây vẫn là suy đoán và cũng cần được làm rõ trong các văn bản hướng dẫn của Chính phủ tới đây.

Câu hỏi hoặc cần sự trợ giúp xin liên hệ:contact@vietpremierlaw.vn